T(h)anks!
België heeft nog 6 Leopard 1 genietanks. Ondanks de grote ‘ontrupsing’ neemt Defensie enkele exemplaren mee bij elke grote ontplooiing van de gemotoriseerde brigade. Wielvoertuigen rijden zich namelijk wel eens vast en dan is een terreinvaardig rupsvoertuig met veel trekkracht heel erg handig. Trekkracht heeft een goede oude Leo 1 in overvloed, in Zeebrugge trokken ze er tot voor kort mijnenjagers mee de loods binnen en buiten. Ja, dat hebt u juist gelezen.
Wat er gebeurt als we toevallig geen genietanks meehebben bleek een tijd geleden tijdens een oefening in Duitsland toen een AIV de gracht indook. De aanwezige Belgische bergingsmiddelen volstonden niet en uiteindelijk moest een Duitse Leopard 2 bergingstank de meubelen komen redden. Dat de situatie waarin de AIV verkeerde al bij al nog meeviel kan u zien op deze foto’s:
In de put?
Naar aanleiding van dit incident stelde Jasper Pillen (Open VLD) een schriftelijke vraag aan Minister van Defensie Ludivine Dedonder:
“Op sociale media waren recentelijk beelden te zien van een Belgische Piranha die tijdens een oefening in het buitenland gedepanneerd moest worden door een rupsvoertuig van een partnerland. De bodemomstandigheden maakten dat enkel een rups in staat was deze operatie te volbrengen.
1. Komen dit soort problemen vaker voor tijdens oefeningen of operaties?
2. De keuze voor de mediane capaciteit op wielen werd al lang geleden gemaakt, de aangekondigde vernieuwing van het voertuigenpark bouwt hierop verder. De België beschikt momenteel nog over enkele rupsen in Dienst van Genie die deze taak van depannage of slepen ook kan verrichten. Ik vernam dat de deze rupsen echter binnenkort zouden afgedankt worden.
a) Klopt dit?
b) Zo ja, heeft Defensie toch niet een minimum aan genie/takel/depannage-rupsen in beheer nodig om te kunnen ingrijpen in dit soort omstandigheden?
3. Inzake operaties en buitenlandse oefeningen:
a) Wordt de aanwezigheid van rupsen die depannage kunnen verrichten steeds op voorhand gecontroleerd vooraleer deel wordt genomen aan oefeningen of operaties in het buitenland?
b) Of worden Belgische rupsen meegestuurd naar deze locaties?”
Kort gezegd: het lijkt erop alsof onze bestaande bergingsvoertuigen in sommige omstandigheden tekort schieten, zou het toch niet beter zijn om tenminste een zware bergingscapaciteit op rupsen te behouden?
Het antwoord van de minister was… opmerkelijk.
“Hoewel het zelden voorvalt, kunnen dit soort problemen uiteraard voorkomen. Een frequentie van dergelijke recovery-opdrachten wordt niet bijgehouden.”
Dit soort problemen komt zelden voor maar we houden niet bij hoe vaak ze voorkomen? Ok dan.
“Voor bepaalde ondergronden kan een rupsvoertuig zeker een meerwaarde zijn of een gemakkelijkere oplossing bieden. In het kader van internationale samenwerking is het niet uitzonderlijk dat een partnerland de depannage uitvoert. Dit komt de samenwerking ten goede.”
Wat moeten we hier verstaan als voor bepaalde ondergronden? De Piranha was naast een aardeweg de gracht in gegaan. De standaard formuleringen over partnerschappen en samenwerkingen ga ik gewoon negeren. Het gaat hier over bergingsvoertuigen, doe normaal.
“Voor het Belgische voertuigenpark op wielen volstaan echter de bestaande recoverymiddelen (PIRANHA, MANUMAT, KERAX) en een ervaren team. Vanaf de tweede helft van 2021 komt hier ook het “Protected Recovery Vehicle” (PRV)/”Combat Recovery Vehicle” (CRV) bij, met een bijkomende bescherming voor de crew.”
Dit is gewoonweg de realiteit ontkennen. Deze vraag wordt letterlijk gesteld naar aanleiding van een incident waarbij de bestaande recoverymiddelen NIET volstonden. Zijnde een gracht naast een aardeweg. Het PRV/CRV gaat daar niets aan veranderen, dat is gewoon een gemoderniseerde bergingsvrachtwagen.
“Actueel zijn er nog 6 LEOPARD Pionier- en 4 LEOPARD Brugslagtanks in gebruik. Deze rupsvoertuigen zijn ondertussen meer dan 50 jaar in dienst.“
…
“Wanneer de laatste LEOPARD uit omloop genomen wordt (na 2027), is er dus geen nood meer aan een depannagevoertuig op rupsen.”
Ben ik de enige die nergens in het antwoord de argumentatie voor de conclusie ‘geen nood meer aan een depannage op rupsen’ kan terugvinden, wel integendeel? Het lijkt erop dat niemand er ooit bij heeft stilgestaan dat je een beetje voorzichtig moet omgaan het hele ‘alles op wielen’ idee omdat het toch echt wel operationele gevolgen heeft. Met name dat de nieuwe Griffon en Jaguar voertuigen van de landmacht zich niet te ver van de (verharde) wegen zullen kunnen wagen. ‘All roads’ vs ‘all terrain’.
Uit de put?
Sinds André Flahaut besloot dat rupsvoertuigen te duur waren heeft de Belgische politiek een allergie voor ze gekregen. Het maakt daarbij weinig uit dat ze eigenlijk niet weg te denken zijn uit een operationeel leger: we moeten ze niet meer. Het is tekenend voor het totale gebrek aan ambitie of wil om Defensie ooit nog iets meer te laten doen dan geopolitieke windowdressing. Men zegt geen bergingsvoertuigen op rupsen nodig te hebben omdat men denkt dat er nooit een situatie zal komen waarin zulke middelen écht nodig zijn. Waarbij er levens van zullen afhangen. Waarbij een fregat met 8 VLS cellen een vogel voor de kat is. Waarbij een luchtmacht met 34 jachtvliegtuigen na een paar dagen 50% van de vloot is verloren. Waarbij een landmacht zonder tanks of luchtafweer wordt weggevaagd.
Onze politici denken (hopen?) dat vrede een verworven recht is en oorlog een ongemak uit een ver verleden.
Een beetje zoals infectieziekten dat ook zijn.
O wait.